آزمون قضاوت چيست؟

قوه قضائيه براي جذب قضات از روش هاي مختلف اقدام مي كند كه عبارتند از :

•  فارغ التحصيلان دانشكده علوم قضايي و خدمات اداري دادگستري كه از طريق كنكور سراسري جذب شده و به عنوان بورسيه قوه قضاييه از همان ابتدا شروع به تحصيل كرده و با پايه قضايي استخدام مي‌شوند، پس از فارغ التحصيلي و طي كردن دوران كارآموزي به شرط موفقيت در آزمون اختبار در اقصي نقاط كشور به تصدي امر قضا مشغول مي‌شوند. 
  
  
• جذب طلاب حوزه‌هاي علميه از جمله حوزه علميه قم و مشهد است كه چندسالي است قوه قضاييه در اين شهر‌ها مراكز جذب قضات از بين طلاب را راه اندازي كرده و از بين تحصيلكردگان حوزوي كه به موجب قانون اجازه استخدام آنها براي تصدي امر قضا داده شده، اقدام مي‌كند.

• برگزاري آزمون عمومي جذب قضات (آزمون قضاوت) از بين فارغ التحصيلان رشته حقوق و رشته هاي مرتبط ساير دانشگاه‌ها كه آن هم به تجويز قانونگذار مجاز شمرده شده و ساليان سال است كه بخشي از قضات از اين طريق جذب و استخدام مي‌شوند. اين گروه نيز پس از طي دوران كارآموزي قضايي و در صورت واجد شرايط بودن، ابلاغ قضايي دريافت خواهند كرد.

لازم به ذكر است، معمولا قوه قضائيه تعدادي از داوطلبان واجد شرايط را بدون آزمون قضاوت جذب مي كند. شرايط خاص اين نوع جذب در اطلاعيه هاي مربوطه اعلام مي شود.

قبول شدگان آزمون قضاوت بعد از مصاحبه شفاهي و گزينش هاي اداري، وارد دوره كارآموزي مي شوند.  طول اين دوره براي فارغ‌التحصيلان دانشگاهي و حوزوي متفاوت است. بعد از گذراندن اين دوره و قبولي در آزمون نهايي (اختبار)، ابلاغ قضايي دريافت مي كنند.

افرادي كه ابلاغ قضايي دريافت مي كنند، ابتدا در دادسرا مشغول به فعاليت مي‌شوند و ابلاغ آزمايشي را مي‌گيرند و پس از ابلاغ آزمايشي براي اينكه ابلاغ قطعي را بگيرند، دوباره از آنها اختبار به عمل مي‌آيد. براي پست‌هاي بالاتر نيز شرايطي لازم است كه معمولا براي آنها آموزش‌هاي ضمن خدمت در نظر گرفته مي شود.

چند سالي بود كه زنان حق شركت در آزمون قضاوت را نداشتند. ولي اخيرا اين قانون لغو شده و آنها مي توانند در اين آزمون شركت كنند. وجود قاضي هاي زن به خصوص در دادگاه ها و محاكم خانواده لازم و ضروري است.

قاضي ها داراي پايه هاي قضايي مختلف هستند كه بر اساس مدرك تحصيلي ، سابقه كار ، فعاليت پژوهشي ، جايگاه شغلي ،محل خدمت تعيين مي شود و هر قاضي به طور معمول هر 3 سال يكبار مي تواند تقاضاي ارتقاي پايه كند. 

​

مراحل آزمون قضاوت

آزمون قضاوت در سه مرحله تستي، تشريحي و مصاحبه برگزار مي شود.اگر داوطلب در مرحله تستي پذيرفته شود به مرحله تشريحي رفته و در صورت قبولي در آن نيز وارد مرحله مصاحبه مي شود. 

منابع آزمون قضاوت

براي منابع آزمون قضاوت گزينه هاي مختلفي از سوي موسسات و مراكز مرتبط معرفي شده است. در اينجا به عنوان نمونه منابع آزمون قضاوت كه توسط چند تن از افراد برتر و موفق در آزمون قضاوت هاي گذشته معرفي شده، ارائه مي گردد.

منابع آزمون قضاوت پيشنهادي نيما منصوريان رتبه دوم آزمون قضاوت 95

حقوق مدني: قانون مدني در نظم حقوق كنوني دكتر كاتوزيان و كتاب شرح جامع قانون مدني دكتر فرهاد بيات

آيين دادرسي و اجراي احكام مدني: دوره سه‌جلدي بنيادين دكتر شمس و متن قانون

حقوق تجارت: قانون تجارت در نظم حقوقي كنوني فرشيد فرحناكيان

آيين دادرسي و اجراي احكام كيفري: نص قانون

حقوق جزا: مجموعه ۳ جلدي حقوق جزاي عمومي دكتر اردبيلي و مجموعه ۳ جلدي حقوق جزاي اختصاصي دكتر ميرمحمد صادقي.

منابع آزمون قضاوت پيشنهادي اميد فروغ دوست رتبۀ ششم آزمون قضاوت ۹۵

حقوق مدني: كتاب اعمال حقوقي وعقود معين ۱و۲ دكتر كاتوزيان به اضافۀ شرح جامع قانون مدني دكتر فرهاد بيات. براي مرور، مختصر حقوق مدني دكتر توكلي (چاپ۷ به بعد چون اضافاتي دارد) و براي تست هم كتاب تست دكتر قرباني كه به من كمك شاياني در شناسايي نقاط ضعفم كرد.

آيين دادرسي واجراي احكام مدني: ۳جلد پيشرفته دكتر شمس و براي مرور كتاب مختصر آيين دادرسي مدني دكتر توكلي و متن قانون؛

حقوق تجارت:  كتاب قانون تجارت در نظم حقوقي كنوني فرشيد فرحناكيان و مجموعه تست دكتر قرباني؛

آيين دادرسي و اجراي احكام كيفري: كتاب نكته‌ها در قانون آيين دادرسي كيفري دكتر خالقي و براي مرور هم كتاب دست‌نويس آيين دادرسي كيفري امين بخشي زاده و مجموعه تست دكتر شادي عظيم‌زاده؛

حقوق جزاي عمومي: قانون مجازات اسلامي در نظم حقوقي دكتر ابراهيم شمس؛

اين كتاب صرفاً مشتمل بر مباحث حقوق جزاي عمومي از ماده ۱ الي ۱۵۹ و منبعي مفيد براي من بود.

حقوق جزاي اختصاصي : ۳ جلد حقوق جزاي اختصاصي دكتر ميرمحمد صادقي و مجموعه تست شادي عظيم‌زاده.


منابع پيشنهادي آزمون قضاوت سعيد چگيني رتبۀ هشتم آزمون قضاوت ۹۵

حقوق مدني: قانون مدني، قانون مدني در نظم حقوق كنوني دكتر كاتوزيان و جزوه ها و كتاب تست دكتر شهبازي؛

آيين دادرسي و اجراي احكام مدني: قانون، كتاب ساده ساز آيين دادرسي مدني فرشيد فرحناكيان و ۳ جلد كتاب هاي بنيادين دكتر شمس؛

حقوق تجارت: قانون و كتاب ساده سازحقوق تجارت فرشيد فرحناكيان؛

حقوق جزا: فقط نص قانون و تست؛

آيين دادرسي كيفري و اجراي احكام كيفري: فقط نص قانون و تست.

قوانين خاص و آراء وحدت رويه هم در اكثر منابع يافت مي شود و نيازي به تهيه جداگانه آن براي داوطلبان نيست.

دروس و ضرايب آزمون قضاوت

دروس ويژه داوطلبان دانشگاهي عبارتند از:

آيين دادرسي كيفري با ضريب 3

آيين دادرسي مدني با ضريب 2

حقوق مدني با ضريب 3

حقوق جزاي عمومي با ضريب 3

حقوق جزا اختصاصي با ضريب 2

حقوق تجارت با ضريب 2

استعداد شغلي با ضريب 2


دروس ويژه داوطلبان حوزوي عبارتند از:

فقه: مكاسب بخش بيع (از ابتداي كتاب البيع تا پايان «خاتمه:في آداب التجاره»)

اصول فقه: كفاية الاصول (از ابتداي كتاب تا پايان «المقصد الخامس، في المطلق و المقيد و المجمل و المبين»)

شرايط آزمون قضاوت 96

بدين وسيله به اطلاع كليه داوطلبان متقاضي ثبت نام و شركت در آزمون تصدي منصب قضا در سال ۱۳۹۶ مي‌رساند،كه ثبت‌نام در اين آزمون منحصراً به صورت اينترنتي از طريق پايگاه اطلاع‌رساني سازمان سنجش‌ آموزش كشور به نشاني: www.sanjesh.org از روز يكشنبه مورخ ۹۶/۰۷/۲۳ آغاز و در روز يكشنبه مورخ ۹۶/۰۷/۳۰ پايان مي‌پذيرد. لذا كليه متقاضيان، ضرورت دارد كه در مهلت در نظر گرفته شده و پس از مطالعه شرايط و ضوابط عمومي و اختصاصي آزمون و فراهم نمودن مدارك و اطلاعات مورد نياز، نسبت به ثبت‌نام در آزمون فوق اقدام نمايند.

الف- شرايط عمومي آزمون قضاوت 96:

۱. تابعيت اصلي ايران.

۲. اعتقاد و التزام عملي به دين مبين اسلام، ايمان و عدالت.

۳. التزام عملي به قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران و اصل ولايت مطلقه فقيه و عدم وابستگي تشكيلاتي به احزاب، سازمان‌ها و گروه‌هاي غيرقانوني يا هواداري از آن‌ها، مگر در صورت احراز توبه.

۴. طهارت مولد.

۵. داشتن سلامت جسمي و رواني و توانايي براي انجام كار قضايي به موجب شيوه‌نامه‌اي كه به تصويب رئيس قوه‌قضائيه مي‌رسد.

۶. داشتن كارت پايان خدمت وظيفه، معافيت تحصيلي يا معافيت از خدمت با لحاظ مقررات ماده واحده قانون گذرانيدن مدت خدمت نظام وظيفه فارغ‌التحصيلان دانشكده علوم قضايي در محاكم قضايي كشور.

۷. نداشتن سابقه محكوميت كيفري مؤثر.

۸. حسن شهرت، اخلاق و امانتداري.

۹. عدم اعتياد به دخانيات، مواد مخدر و روان‌گردان.

۱۰. داشتن حداقل ۲۲ و حداكثر ۴۰ سال تمام در روز ثبت‌نام.

ب- شرايط اختصاصي آزمون قضاوت:

دارا بودن يكي از مدارك تحصيلي زير از دانشگاه‌هاي مورد تأييد وزارت علوم، تحقيقات و فناوري:

۱. كارشناسي حقوق در يكي از گرايش ها؛

۲. كارشناسي الهيات با گرايش فقه و مباني حقوق اسلامي؛

۳. كارشناسي فقه و حقوق؛

۴. كارشناسي ارشد پيوسته معارف اسلامي و حقوق در يكي از گرايش ها؛

۵. كارشناسي ارشد پيوسته الهيات، معارف اسلامي و ارشاد با گرايش فقه و مباني حقوق اسلامي؛

پ- مدارك مورد نياز آزمون قضاوت 96:

۱.تكميل تقاضانامه

۲. پرداخت هزينه ثبت نام به مبلغ۱.۰۰۰.۰۰۰(يك ميليون) ريال بصورت الكترونيكي از طريق پايگاه اطلاع رساني سازمان سنجش آموزش كشور

۳. فايل عكس اسكن شده: داوطلب مي‌بايست يك قطعه عكس پرسنلي خود را با مشخصات زير اسكن نموده و فايل آن را براي ثبت‌نام اينترنتي آماده نمايد.

  1-3- عكس ۴ * ۳ كه در سال جاري گرفته شده باشد (عكس تمام رخ)

  2-3- عكس اسكن شده فقط بايد با فرمت JPG باشد.

  3-3- اندازه عكس اسكن شده بايد حداكثر ۴۰۰۳۰۰ پيكسل و حداقل ۳۰۰ * ۲۰۰ باشد.

  4-3-تصوير داوطلب بايد واضح ، مشخص و فاقد اثر مهر، منگنه و هرگونه لكه باشد.

  5-3- حجم فايل ذخيره شده عكس نبايد از ۷۰ كيلو بايت بيشتر باشد.

  6-3- حاشيه‌هاي زايد عكس اسكن شده بايد حذف شده باشد.

  7-3- حتي الامكان عكس، رنگي و داراي زمينه سفيد باشد.

تبصره۱- عكس خواهران بايد با حجاب و صورت كامل آنان مشخص باشد.

تبصره۲- درصورت ارسال عكس غير معتبر، ثبت نام داوطلب باطل شده و حق شركت در آزمون از وي سلب مي‌گردد.

تذكر مهم: با توجه به مشكلات بوجود آمده در آزمون هاي قبلي، در خصوص اشتباه در ارسال عكس داوطلبان (اين موضوع براي داوطلباني كه ثبت نام آنان توسط ديگران انجام مي شود رخ داده است) تاكيد مي گردد علاوه بر كنترل اطلاعات ثبت نامي، حتماً نسبت به كنترل عكس ارسالي دقت نماييد تا اشتباهاً عكس داوطلب ديگري بجاي عكس شما ارسال نگردد. بديهي است در صورت ارسال عكس اشتباهي از طرف متقاضي، فرد به عنوان متخلف تلقي و مطابق مقررات با وي رفتار خواهد شد.

ت- زمان ثبت نام و برگزاري آزمون قضاوت 96

۱- كليه داوطلبان متقاضي ثبت نام در آزمون تصدي منصب قضا در صورت داشتن شرايط عمومي و اختصاصي مندرج در بند الف و ب اين اطلاعيه نسبت به تهيه مدارك خواسته شده بر اساس بند (پ) اقدام و از تاريخ ۹۶/۰۷/۲۳ لغايت ۹۶/۰۷/۳۰ با مراجعه به پايگاه اطلاع‌رساني سازمان سنجش آموزش كشور به نشاني www.sanjesh.org نسبت به ثبت نام در آزمون اقدام نمايند و در پايان ثبت نام به هر يك از داوطلبان كد رهگيري ارائه خواهد شد كه داوطلبان لازم است تا پايان كليه مراحل آزمون اين كد را نزد خود نگهداري نمايند. ضمناً يادآور مي‌شود ثبت‌نام منحصراً به صورت الكترونيكي مي‌باشد و داوطلبان لازم است از طريق پايگاه اطلاع‌رساني مذكور نسبت به ثبت نام در آزمون اقدام نمايند و ثبت نام به غير از روش فوق غير قابل قبول مي‌باشد و اين دسته از داوطلبان مجاز به شركت در آزمون نمي‌باشند.

۲- آزمون به صورت دو مرحله اي (تستي و تشريحي) است. تاريخ برگزاري آزمون تستي روز جمعه مورخ ۹۶/۰۹/۲۴ و تاريخ برگزاري آزمون تشريحي روز جمعه مورخ ۹۶/۱۱/۲۷ خواهد بود.

۳- داوطلبان متقاضي شركت در آزمون مي بايست از روز چهارشنبه مورخ ۹۶/۰۹/۲۲ با مراجعه به پايگاه اطلاع‌رساني فوق نسبت به پرينت كارت شركت در آزمون تستي اقدام نمايند.

۴- ساعت و محل برگزاري آزمون بر روي كارت شركت در آزمون داوطلبان درج خواهد شد.

ث- مواد و ضرايب امتحاني  آزمون تستي قضاوت 96

۱. استعداد شغلي (ضريب ۲)

۲. حقوق مدني (ضريب۳)

۳. حقوق تجارت (ضريب ۲)

۴. آيين دادرسي و اجراي احكام مدني (ضريب ۲)

۵. آيين دادرسي و اجراي احكام كيفري (ضريب ۲) 

۶. حقوق جزاي عمومي (ضريب۳)

۷. حقوق جزاي اختصاصي (ضريب ۲)

ج- نحوه پذيرش در حوزه هاي قضايي:

۱. داوطلبان در مرحله ثبت نام بايد سه استان را به ترتيب اولويت براي خدمت انتخاب نمايند. علاوه بر اين سه اولويت داوطلبان در صورت تمايل مي توانند يك اولويت به انتخاب قوه قضاييه واگذار نمايند. محل خدمت داوطلبان صرفاً بر اساس ظرفيت استان ها و اولويت هاي پيشنهادي تعيين خواهد شد.

۲. داوطلباني كه موفق به قبولي در مصاحبه علمي و آزمون شخصيت مي شوند، به امور گزينش معرفي و در صورت قبولي در تمامي مراحل گزينش، كارآموزي و اختبار پايان دوره به خدمت گرفته خواهند شد. بنابراين تا پايان مراحل يادشده، قوه قضاييه هيچ گونه مسؤوليتي در خصوص استخدام داوطلبان بر عهده نمي گيرد.

ملاحظات:

۱. آزمون مزبور مخصوص داوطلبان با مدرك تحصيلي دانشگاهي است و شرايط و ضوابط آزمون حوزويان متعاقباً اعلام خواهد شد.

توجه : داوطلبان حوزوي اخبار و اطلاعات آزمون را از تارنماي معاونت منابع انساني قوه قضاييه به نشاني www.qazahrm.ir پيگيري نمايند.

۲. ملاك احراز شرايط عمومي و اختصاصي، زمان ثبت‌نام خواهد بود. مسؤوليت صحت و سقم اطلاعات ثبت شده در تقاضانامه به عهده داوطلب است. بنابراين كساني كه شرايط لازم براي شركت در آزمون را ندارند، بايد از ثبت نام در آزمون خودداري نمايند، در غير اين صورت در مراحل بعدي حذف خواهند شد.

۳. فرايند جذب عمومي سال ۱۳۹۶ طي دو مرحله تستي و تشريحي خواهد بود و آزمون تشريحي از بين پذيرفته شدگان آزمون تستي به عمل خواهد آمد. پذيرفته شدگان مرحله اخير به مصاحبه علمي معرفي خواهند شد.

۴. مدت كارآموزي داوطلبان دانشگاهي حداقل يك سال خواهد بود.

۵. رعايت حجاب كامل اسلامي براي بانوان در تمامي مراحل آزمون واستخدام الزامي مي باشد.

۶. دارندگان شرايط جذب اختصاصي مي توانند به تارنماي معاونت منابع انساني قوه قضاييه به نشاني www.qazahrm.ir مراجعه و در سامانه جذب اختصاصي ثبت نام نمايند.

منبع : مسير ايراني